تاريخچه نام محله هاي تهران

محله‌هاي گوناگوني در مناطق 22گانه تهران بزرگ وجود دارد. برخي از آنان نام‌هاي جالبي دارند كه بدون شك اولين بار كه نام آن محله را شنيديد در ذهن شما يك علامت سوال به وجود آمد كه تاريخچه نام محله هاي تهران چيست و از كجا نشأت گرفته‌اند. در اين مطلب جالب قصد داريم به وجه تسميه نام محله هاي تهران بپردازيم. اميدواريم با خواندن اين مقاله به تاريخچه و ريشه اسم محل مورد نظر پي برده‌باشيد.

وجه تسميه نام محله هاي تهران

تاريخچه نام محله هاي تهران به گذشته و تاريخ آن محله برمي‌گردد. نام محله هاي قديمي تهران داستاني را با خود به همراه دارند. برخي به دليل داشتن منطقه‌اي به آن نام معروف شدند و برخي به دليل وجود فردي تأثيرگذار نام خود را از آن گرفتند.

اگر به ريشه نام برخي از محله هاي تهران بپردازيم متوجه خواهيم شد كه اين اسم محله در گذشته به شيوه ديگري نوشته و تلفظ مي‌شد اما به مرور زمان بر اثر تغييراتي كه در نحوه تلفظ آن رخ داد به شكل امروزي تبديل گرديد!

محله‌هاي تهران بسيار هستند و امكان بررسي تك تك آن‌ها در يك مطلب وجود ندارد. محله هايي كه  در ادامه به وجه تسميه آن‌ها خواهيم پرداخت در ليست زير ذكر شده‌است:

• جردن
• قلهك
• آجودانيه
• ونك
• گيشا
• شميران
• جماران
• محموديه
• دروس
• پاسداران
• دركه
• سيد خندان
• اقدسيه

براي اطلاع از تاريخچه نام محله هاي تهران با ادامه مطلب همراه باشيد.

جردن (بلوار آفريقا كنوني)

خيابان جردن يكي از خيابان‌هاي بالاشهر تهران است. اطراف اين خيابان را با عنوان محله جردن نيز مي‌شناسند. به همين دليل يكي از محله هاي تهران نيز محسوب مي‌شود. در مورد تاريخچه نام جردن بايد بگوييم كه شخصي آمريكايي با نام جردن از سال 1899 تا سال 1940 رئيس كالج امريكايي تهران بوده است. نام كامل او دكتر ساموئل مارتين جردن (به انگليسي Samuel Martin Jordan) بود كه وي باني و سازنده دبيرستان البرز و مدرسه دخترانه آمريكايي تهران بوده‌است.

جردن خود را دوستدار ايران معرفي مي‌كرد و اين كشور را به عنوان ميهن دوم خود مي‌شناخت. وي به دانش آموزان ايراني خدمات فرهنگي ارائه داد. قبل از انقلاب نام وي بر يكي از خيابان‌هاي تهران گذاشته شد كه بعد از انقلاب نام اين خيابان به آفريقا تغيير يافت.

محله قلهك

يكي از محله هاي تهران كه نام عجيبي هم دارد قلهك است. در اين بخش از تاريخچه نام محله هاي تهران قصد داريم به قلهك بپردازيم.

پي بردن به ريشه كلمه قلهك كمي دشوار به نظر مي‌رسد و باورهاي متعددي در اين رابطه وجود دارد.

قلهك متشكل از دو واژه “قله” و “ك” است كه كلمه اول به عنوان قله، معرب كلمهٔ كله در ايراني است. كله مخفف كلات مي‌باشد كه خود اين واژه به مفهوم قلعه تعبير مي‌شود.

از طرفي اهالي اين منطقه بر اين باور هستند كه در گذشته‌هاي دور قلهك گذرگاه لشكرك، شميران و ونك بوده‌است كه به آن قله هك مي‌گفتند. به تدريج قله هك به قلهك كنوني تغيير يافت!

در محله قلهك خانه دار شويد

بازديد اين فايل خريد آپارتمان در قلهك 

آجودانيه

يكي از محله هاي تهران با نامي نامفهوم آجودانيه است. محله آجودانيه در شرق نياوران و شهرستان شميرانات واقع است. اين محله در گذشته‌ها متعلق به آقارضاخان اقبال السلطنه وزير قورخانه ناصر الدين شاه قاجار بوده‌است. دليل نامگذاري اين محله به آقارضاخان اقبال السلطنه برمي‌گردد كه در ابتدا آجودان شاه بوده‌است و در آخر به مقام وزات قورخانه شاه وقت رسيد.

نكته: احتمالاً اگر معني آجودان را ندانيد، نام آجودانيه نيز براي شما غير قابل مفهوم خواهد بود. آجودان به افسري گويند كه مقامات بلند پايه را در امور مختلف ياري مي‌كند. در بررسي وجه تسميه نام اين محله، اطلاع از معني اين لغت كافي است.

ونك

محله ونك يكي از محله هاي شمال شرق تهران است كه در گذشته در كنار يكي از قريه‌هاي قديمي تهران كه بسيار سرسبز هم بوده‌، قرار داشته است. در رابطه با وجه تسميه اين محله بايد به معني دو كلمه “ون” و “ك” پرداخت. “ون” در لغت به معناي درخت و “ك” صفت است. مي‌توان معني ونك را به معني درختچه يا درخت كوچك تعبير كرد.

گيشا

محله گيشا در شمال غرب تهران و در منطقه 2 واقع است كه  خيابان‌هاي آن به سبك منهتن نيويورك نامگذاري شده است.

بنيانگذاران اين محله دو شخص به نام كينژاد و شاپوريان بوده‌اند. با اقتباس از ابتداي نام اين دو، كيشا نامگذاري شد. به تدريج اين نام به گيشا تغيير يافت.

با بررسي تاريخچه نام محله هاي تهران درخواهيم يافت كه بسياري از محله هاي تهران با نام ديگر شناخته شده بودند كه به دليل يك سري تغييرات در نحوه تلفظ، بدون تغيير وجه تسميه نام آن‌ها، تا حدودي دستخوش تغييراتي شدند.

شميران

شميران با نام عاميانه شمرون يكي از محله هاي شمال تهران شناخته مي‌شود. وجه تسميه اين محله از تهران بسيار جالب توجه است.

1. واژگان ته، جَه و قَه به معناي گرم است.
2. واژگاني همچون شِم، زِم، زَم و سم به معناي سرد است.
3. ران به مفهوم دامنه مي‌باشد.

در نتيجه شمران به مفهوم دامنه سرد و تهران به معناي دامنه گرم مي‌باشد!

همانطور كه مي‌دانيد اين منطقه آب و هواي دلنشيني دارد و با توجه تاريخچه نام آن مي‌توان دريافت كه اين محل به چه چيزي شهره بوده‌است.

البته نظريه منطقي ديگري در اين مورد وجود دارد. در گذشته يكي از نُه ولايت ري را شمع ايران مي‌گفته‌اند. پس از مدتي اين واژه از شمع ايران به شميران تغيير يافت.

جاللب است بدانيد كه قلعه‌اي به نام شميرا در منطقه شميران وجود داشته است.

بهترين و متنوع‌ترين املاك دروس و پاسداران در اين سايت | اين ملك پاسداران و ملك دروس را بازديد بفرماييد.

جماران

در رابطه با تاريخچه و وجه تسميه نام اين محله 3 باور وجود دارد كه به در مطالعه تاريخچه نام محله هاي تهران بدان پي برديم:

• در زمان ناصرالدين شاه روحاني نامداري به اسم سيد محمد باقر جماراني مي‌زيسته است كه زمين‌هاي اين منطقه متعلق به وي بوده است.

خود واژه جماران ممكن است به يكي از دلايل زير به وجود امده باشد:

• برخي بر اين باور هستند كه جمر و كمر به معناي سنگ بزرگ است و در اين محله سنگ‌هاي بزرگي يافت مي‌شده است. جماران را مي‌توان به عنوان محل به دست آورن سنگ بزرگ يا جمر در نظر گرفت.
• عده اي ديگر بر اين عقيده هستند كه در قديم الايام افرادي به دليل وفور در وجود مار به اين محل مي‌آمدند تا مار شكار كنند و ريشه نام جماران ممكن است به اين واژه برگردد.

محموديه

در محدوده پارك وي، تجريش تا ولنجك باغي بود كه به حاج ميرزا عباس آقاسي تعلق داشت. علاء الدوله با خريدن اين باغ بزرگ از دولت، نام محله را با توجه به نام پسرش محمود خان احتشام السلطنه، به محموديه تغيير داد.

دروس

در اين بخش از مطلب تاريخچه نام محله هاي تهران از يك تا صد وجود ندارد و قصد داريم به وجه تسميه و تاريخچه نام دروس بپردازيم.

اين محله خوش آب و هوا در منطقه سه تهران واقع شده است. اين دهكده محل زندگي ارامنه بوده است و مردمانش در زمين‌هاي كشاورزي مشغول كار بودند.

در رابطه با وجه تسميه دروس اين طور مي‌گويند كه در گذشته روس‌ها در دره اين منطقه زندگي مي‌كردند. به تدريج نام دره روس به دروس تغيير يافت!

در دوره قاجار مالكيت ده ذروس با مخبر السلطنه مهدي‌قلي هدايت يكي از رجال دربار بوده‌است. اين شخص و خاندان او موقوفه‌هايي بسياري را در اين محله به جا گذاشتند. دبستان هدايت، مسجد هدايت و بيمارستان هدايت از اين موقوفه‌ها بوده‌اند.

همه چيز در مورد منطقه دروس تهران | اين مطلب را در سايت بام دروس دنبال نماييد

پاسداران

محله پاسداران در منطقه 3 تهران واقع شده است كه خيابان پاسداران در امتداد اين محله و ساير محله‌هاي اعيان نشين تهران مي‌گذرد.

در زمان هاي گذشته ناصرالدين شاه قاجار قصر بزرگي در روستاي حصار رضا بيك(پاسداران كنوني) داشته‌است. پس از مدتي جهت دسترسي راحت‌تر به قصر صاحبقرانيه دستور ساخت خيابان سلطنت آباد را صادر كرد. پس از انقلاب سال 57 نام اين خيابان به پاسداران تغيير يافت.

يكي از بخش‌هاي تاريخي محله پاسداران، ضرابخانه مي‌باشد. دليل نامگذاري ضرابخانه وجود يك كارخانه ضربه سكه در اين محله بوده است.

دركه

محله دركه يكي از ييلاقات خوش آب و هواي تهران است. در گذشته اين مكان جايي دنج براي فرار از گرماي تابستان بوده‌است. هم اكنون اين محله نزد مردم تهران جهت گردشگري و كوهنوردي بسيار محبوب مي‌باشد.

سيد خندان

سيد خدان يكي از محله هاي منطقه 7 تهران مي‌باشد. پل سيد خندان نيز در اين محله واقع شده است.

تاريخچه نام اين محله بسيار جالب توجه است؛ طبق باور قديميان در گذشته پير مردي نابينا، دانا و خنده رو در اين محله زندگي مي‌كرد. پيشگويي‌هاي اين پيرمرد زبانزد قديميان بود. دليل نامگذاري اين محله و يكي از ايستگاه‌هاي اتوبوس جاده قديم شميران، به احترام اين پيرمرد بوده‌است.

اقدسيه

محله اقدسيه يكي از محله‌هاي مرفه نشين و بالا شهر در منطقه 1 تهران است.  زمين‌هاي اين محله ابتدا متعلق به صندوقدار ناصرالدين شاه بوده است. پس از مدتي اين اراضي به اقدس الدوله همسر ناصرالدين شاه بخشيده شد. پس از اين اتفاق نام اين محله به اقدسيه تغيير يافت.

نام بسياري از محله هاي تهران عجيب و غريب هستند و يا دانستن تاريخچه آن‌ها خالي از لطف نمي‌باشد. در اين مطلب به  تاريخچه و وجه تسميه نام محله هاي تهران پرداخته شد. ممنون كه در اين مطلب همراه ما بوديد. در صورت داشتن نظر و پيشنهادي در مطلب تاريخچه نام محله هاي تهران، ما را از ديدگاه خود مطلع سازيد.

منبع : bamdaroos.ir